PRĘDKOŚCI DOSTĘPU DO INTERNETU

Zapewne każdy wie, czym jest prędkość w odniesieniu do ruchu drogowego. Prędkość pojazdu to ilość jednostek długości przejechanych w jednostce czasu, lub po prostu - ilość kilometrów przejechanych w godzinę. Można wyróżnić prędkość maksymalną, potocznie nazywaną "na blacie", jak i prędkość chwilową, którą w danej chwili pokazuje prędkościomierz podczas jazdy. Prędkość chwilowa nigdy nie będzie większa od maksymalnej.

Podobnie prędkość w odniesieniu do ruchu internetowego, jest ilością przesłanych danych w jednostce czasu. Jednostką czasu w tym przypadku jest sekunda, natomiast jednostką ilości przesłanych danych jest bit lub bajt, którym to musimy się bliżej przyjrzeć.

BIT - to elementarna jednostka informacji, która może przyjmować tylko dwie wartości. Tymi wartościami są 0 i 1, czyli bit może być równy 0, lub bit może być równy 1. Fizycznie w komputerach realizowane jest to w następujący sposób: bit = 1 - jest napięcie, bit = 0 - nie ma napięcia. Jedna ważna rzecz - bit oznaczamy małą literą "b".

BAJT - jest to dokładnie 8 bitów o dowolnej wartości, czyli przykładowy bajt wygląda następująco: 0 0 0 0 0 0 0 0. Jak widać nasz bajt składa się z ośmiu bitów, z których każdy bit ma wartość 0. Oto inny przykładowy bajt: 1 1 0 1 1 0 0 1. Pamiętajmy, że bajt z kolei oznaczamy dużą literą "B".

W związku z tym, że bit i bajt oznaczamy tą samą literą, a jedynie różną jej wielkością, w przypadku niekonsekwencji powstaje całkiem niezłe zamieszanie.

Pamiętaj! b - bit, B - bajt, czyli 8b = 1B.

Teraz nauczymy się innych przydatnych literek. Czasem, gdy kupujemy coś w sklepie, mówimy: "poproszę kilo tego i tego". Fachowo powinniśmy powiedzieć: "poproszę kilogram ...". Wiemy, że nasz kilogram jest to 1000 gramów. Teraz możemy rozwikłać zagadkę, ile to będzie jeden kilobit.

Pewnie się domyślasz, że jeden kilobit będzie to 1000 bitów. Jesteś na dobrej drodze myślenia, jednak komputery liczą troszkę inaczej. Komputery posługują się systemem dwójkowym, więc nasz 1000 musimy zaokrąglić do liczby 1024, która to liczba stanowi 2^10 (2 do potęgi 10). Tak więc 1 kilobit = 1024 bity. Takie samo odniesienie jest w stosunku do bajtów, czyli 1 kilobajt = 1024 bajty. Kilo oznaczamy literką "k" (małą czy dużą?). Krąży pogłoska, że kilo oznaczające 1000 oznaczamy małą literą "k", a kilo oznaczające 1024 - dużą literą "K", jednakże te oznaczenia nie są stosowane konsekwentnie.

Są jeszcze inne literki: M - mega = 1024 kilo, G - giga = 1024 mega, oraz T - tera = 1024 giga.

Teraz pora na kilka ćwiczeń praktycznych, rozwikłajmy kilka najpopularniejszych skrótów:

512 kb/s - 512 kilobitów na sekundę.

1024 kb/s - 1024 kilobitów na sekundę.

1 Mb/s - 1 megabit na sekundę = 1024 kilobitów na sekundę

2 Mb/s - 2 megabity na sekundę = 2048 kilobitów na sekundę

W powyższej formie zazwyczaj podawane są prędkości łącz internetowych, natomiast prędkości ściągania w danej chwili zazwyczaj podawane są w bajtach, tj. jeżeli ściągamy coś poprzez przeglądarkę internetową to prędkość podana jest w bajtach na sekundę.

Z powyższego wynika, że jeśli wykupimy łącze o prędkości 512 kilobitów na sekundę (kb/s), to w przeglądarce pokaże nam się maksymalnie 64 kilobajtów na sekundę (kB/s) ponieważ 512/8=64 (pamiętamy, że jeden bajt to 8 bitów, dlatego dzielimy przez 8). Nie należy zatem dzwonić do operatora i domagać się wyjaśnień dlaczego zamiast 512 mamy 64. W przypadku 1 Mb/s najlepiej zamienić tą wartość na kb/s, czyli 1 Mb/s = 1024 kb/s, dzieląc przez 8 otrzymamy 128 kB/s i z taką prędkością maksymalnie możemy ściągać

No właśnie, co to właściwie ta maksymalna prędkość? Dlaczego operatorzy zawsze sprzedają prędkość "do", np. do 512 kb/s?

Tutaj musimy powrócić do przykładu z samochodem. Pamiętamy określenie "na blacie"? Zakładając, że z Katowic do Warszawy jest 300 km, a samochód osiąga maksymalną prędkość 200 km/h teoretycznie powinniśmy tą trasę przejechać w 1,5 godziny. Chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że absolutnie nikt nam tego nie zagwarantuje, z uwagi na warunki drogowe, gdyż musimy minąć wiele skrzyżowań, świateł i innych utrudnień drogowych. Podobnie jest z danymi krążącymi w Internecie. Żaden operator nie zagwarantuje, że dane nie trafią na "korek" na łączach i nie dotrą z opóźnieniem lub wcale. Przypominam, że Internet składa się z wielu operatorów połączonych razem, podobnie jak o utrzymanie dróg dbają różne firmy, dlatego nigdy nie wiadomo, na jaką "drogę" trafią przesyłane przez nas dane.

W ofertach często widnieje zapis typu 512/128 kb/s. Widzimy jak gdyby dwie prędkości. Pierwsza prędkość to prędkość ściągania danych, a druga to prędkość wysyłania. Prędkość wysyłania jest mniejsza niż ściągania, bo nasz samochód w kierunku jazdy do przodu ma 5 biegów, a do tyłu tylko jeden. Przy okazji warto dodać, że jeżeli prędkości ściągania i wysyłania są różne, łącze nazywane jest asymetrycznym. Zdarzają się również łącza symetryczne, gdzie prędkość wysyłania i ściągania są sobie równe. Z ciekawości zapytam, czy ktoś kiedyś wyprodukował samochód, który ma do przodu 5 biegów i do tyłu również 5 ?

Czasem możemy spotkać zapis 512 kbps (zamiast kb/s), jak widać ukośnik "/" został zamieniony na literkę "p". Jest to dokładnie to samo, gdyż litera "p" to skrót z angielskiego "per", czyli w tłumaczeniu na polski oznacza "na".